Η οικονομική κρίση παγκοσμίως διευρύνεται. Η Ιρλανδία μέχρι πρόσφατα χαρακτηριζόταν κέλτικο θαύμα εξ αιτίας των οικονομικών επιδόσεων της. Σε αντιδιαστολή μάλιστα με τον σπάταλο νότο. Σήμερα όλοι συζητούν για την υπαγωγή της στον Ευρωπαϊκό μηχανισμό διάσωσης. Ήδη βρίσκεται ένα βήμα πριν την καταστροφή. Σοβαρή αν όχι τραγική είναι η κατάσταση της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, της Μ. Βρετανίας. Αν στο χρέος κάθε χώρας εκτός από το Δημόσιο συνυπολογίσουμε και το ιδιωτικό – εκδοχή που φαίνεται ορθότερη- τότε η λίστα των προβληματικών οικονομιών θα διευρυνθεί επικίνδυνα. Ακόμη και η Αμερική μετά την κρίση του 2008 δεν μπορεί να ορθοποδήσει. Πολλοί συζητούν για την έλευση βαθύτερης ύφεσης.Υπάρχει μια θεωρία που επιχειρεί να φωτίσει το φαινόμενο συνολικά.
Η χρηματιστηριακή κρίση δεν αποτελεί την αιτία - που όπως κοινότοπα λέγεται - μετέφερε το πρόβλημα στην πραγματική οικονομία. Μάλλον ισχύει το αντίστροφο. Ο καπιταλισμός βρίσκεται σε μια φάση που αδυνατεί να διευρύνει το κέρδος. Το μηχανισμό δηλαδή που αποτελεί την κινητήρια δύναμη του. Κάθε επιχείρηση προσπαθεί να μειώσει το κόστος για να γίνει πιο ανταγωνιστική. Εισάγει καινοτομίες εντάσεως κεφαλαίου και περιορίζει την χρήση εργασίας. Οι πραγματικοί μισθοί μειώνονται, η ανεργία αυξάνεται και το αποτέλεσμα είναι η μείωση της αγοραστικής δύναμης συνολικά. Προϊόντα κατακλύζουν την αγορά, αλλά ποιος και με τι διαθέσιμο εισόδημα θα τα αγοράσει; Μια αυτοτροφοδοτούμενη διαδικασία που τείνει να μετατραπεί σε φαύλο κύκλο.
Από αυτό το σημείο ξεκινούν τα φαινόμενα υπερχρέωσης για το δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Το κράτος αφού εισπράττει λιγότερους φόρους αναγκάζεται να δανείζεται για να καλύψει τις ανάγκες του. Η ύφεση βαθαίνει οι φόροι συνεισφέρουν λιγότερα έσοδα, ο δανεισμός επεκτείνεται.
Ο δανεισμός του ιδιωτικού τομέα, που ανέβαλλε την εκδήλωση της ύφεσης για ένα διάστημα, δεν μπορεί να την απομακρύνει οριστικά. Κάποια στιγμή το πράγμα φτάνει στο απροχώρητο. Την κατάσταση ακριβώς που βιώνουμε σήμερα.Τα παραπάνω αποτελούν ίσως μια υπεραπλουστευμένη περιγραφή της πραγματικότητας. Εμπεριέχουν όμως στοιχεία αλήθειας. Η μεγαλύτερη αλήθεια είναι ότι σε καμία περίπτωση δεν είναι τυχαίο το γεγονός, ότι η κρίση διαπερνά πολλές οικονομίες.
Στην Ελλάδα η κατάσταση είναι χειρότερη εξ αιτίας της ανεπάρκειας και της διαφθοράς του πολιτικού συστήματος. Κι αυτό δεν είναι μια υπεραπλουστευμένη υπόθεση. Είναι η πραγματικότητα που όλοι ξέρουμε πολύ καλά.
Η χρηματιστηριακή κρίση δεν αποτελεί την αιτία - που όπως κοινότοπα λέγεται - μετέφερε το πρόβλημα στην πραγματική οικονομία. Μάλλον ισχύει το αντίστροφο. Ο καπιταλισμός βρίσκεται σε μια φάση που αδυνατεί να διευρύνει το κέρδος. Το μηχανισμό δηλαδή που αποτελεί την κινητήρια δύναμη του. Κάθε επιχείρηση προσπαθεί να μειώσει το κόστος για να γίνει πιο ανταγωνιστική. Εισάγει καινοτομίες εντάσεως κεφαλαίου και περιορίζει την χρήση εργασίας. Οι πραγματικοί μισθοί μειώνονται, η ανεργία αυξάνεται και το αποτέλεσμα είναι η μείωση της αγοραστικής δύναμης συνολικά. Προϊόντα κατακλύζουν την αγορά, αλλά ποιος και με τι διαθέσιμο εισόδημα θα τα αγοράσει; Μια αυτοτροφοδοτούμενη διαδικασία που τείνει να μετατραπεί σε φαύλο κύκλο.
Από αυτό το σημείο ξεκινούν τα φαινόμενα υπερχρέωσης για το δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Το κράτος αφού εισπράττει λιγότερους φόρους αναγκάζεται να δανείζεται για να καλύψει τις ανάγκες του. Η ύφεση βαθαίνει οι φόροι συνεισφέρουν λιγότερα έσοδα, ο δανεισμός επεκτείνεται.
Ο δανεισμός του ιδιωτικού τομέα, που ανέβαλλε την εκδήλωση της ύφεσης για ένα διάστημα, δεν μπορεί να την απομακρύνει οριστικά. Κάποια στιγμή το πράγμα φτάνει στο απροχώρητο. Την κατάσταση ακριβώς που βιώνουμε σήμερα.Τα παραπάνω αποτελούν ίσως μια υπεραπλουστευμένη περιγραφή της πραγματικότητας. Εμπεριέχουν όμως στοιχεία αλήθειας. Η μεγαλύτερη αλήθεια είναι ότι σε καμία περίπτωση δεν είναι τυχαίο το γεγονός, ότι η κρίση διαπερνά πολλές οικονομίες.
Στην Ελλάδα η κατάσταση είναι χειρότερη εξ αιτίας της ανεπάρκειας και της διαφθοράς του πολιτικού συστήματος. Κι αυτό δεν είναι μια υπεραπλουστευμένη υπόθεση. Είναι η πραγματικότητα που όλοι ξέρουμε πολύ καλά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου